De sociale media en hun impact op mens en maatschappij

De sociale media en hun impact op mens en maatschappij

Gastspreker prof. dr. Pieter Verdegem

Dinsdag 19 november 2013 om 20u00

in de bovenzaal van CC De Valkaart,
Albrecht Rodenbachstraat  42, 8020 Oostkamp

 

Het gebruik van sociale media, Facebook, twitter, Hyves en You Tube voor privé en werkdoeleinden wordt steeds gewoner.  Veel mensen delen hun belevenissen steeds meer met de buitenwereld en hebben hiermee, potentieel, een al of niet grotere invloed op de maatschappij. Ze delen hun belevenissen met bestaande én nieuwe (internationale) relaties via Facebook en Hyves, momenten en ingevingen via Twitter en maken filmpjes die via YouTube gedeeld worden.

Sociale media hebben een belangrijke invloed op onze samenleving. Ze zorgen ervoor dat iedere persoon een boodschap kan uitsturen die mogelijk door duizenden of miljoenen anderen gehoord en versterkt wordt. De combinatie van de kracht van sociale media en de gevolgen van de economische crisis verklaren het ontstaan van bewegingen zoals Occupy Wall Street & Los Indignados en hun populariteit. Sociale media geven aan elke burger een stem die hij kan gebruiken niet alleen om zijn mening te uiten maar ook voor de organisatie van meetings en protesten. Bovendien zijn sociale media snel, doorgaans gratis en hebben het potentieel miljoenen te bereiken.

Via de sociale media kunnen mensen gemakkelijk allerhande informatie met anderen delen. Zo zijn ze een grote hulp geweest bij revoluties in de Arabische wereld omdat de bevolking informatie kon verspreiden via kanalen die niet in handen van de heersende klasse of de overheid waren.  Deze netwerken zijn een deel geworden van onze cultuur en hoe we contact houden met elkaar.  Ze zijn eigenlijk geëvolueerd naar publieke infrastructuur in private handen.

Maar er is een donkere kant aan dit fenomeen waar de gewone media onder druk van de gigantische bedrijven achter zulke netwerken liever over zwijgen.  Facebook, Twitter en Google steken niet zomaar miljoenen tot miljarden dollars in de infrastructuur die nodig is om zo’n netwerk draaiende te houden. Neen, ook aan dit fenomeen moet iets verdient worden en de waarde zit dan ook in wat je als gebruiker gratis weggeeft, informatie over jezelf, je relaties, voorkeuren en locatie. Die informatie is het product dat sociale netwerken voortbrengen en verkopen aan hun klanten: de bedrijven die je informatie gebruiken voor marketing doeleinden.

Natuurlijk is dit alles een enorme schending van je privacy maar er is meer. Via een omweg wordt door bedrijven of bevriende overheden druk uitoefent op het sociaal medium om pagina’s van mensen of groepen die politiek moeilijk liggen te verwijderen. Denk maar aan Wikileaks die een tijd terug de plannen van de Amerikaanse regering lekte om Twitter berichten te analyseren en de mening van de massa over een bepaald onderwerp zo te manipuleren.

Sociale media hebben hun pro en contra. Ze luiden het einde in van de intermenselijke relaties in onze maatschappij zoals wij ze kennen. Ze zijn enerzijds bij uitstek het medium dat mensen doet samenwerken, samen creëren en samen tot actie brengt en anderzijds is het moeilijk te achterhalen in welke mate dit alles gemanipuleerd wordt.

Vooreerst belichtte prof. Verdegem de ‘oude’ en de ‘nieuwe’ media. Belangrijke aspecten van deze laatste zijn interactiviteit en personalisatie. Dit is enkel mogelijk via digitalisering en cenvergentie (fototoestellen, GSM’s, tablets, e.d. hebben elkaar overlappende functionaliteiten.)

In zijn definitie ‘Sociale media’ schetste hij het verschil tussen de gangbare media, waarbij de zender (uitgever) los staat van de ontvanger (abonnee) en de sociale media waar ontvanger ook zender wordt. De communicatie is bij deze laatste interactief en verloopt via netwerken.

De impact van de sociale media zijn economisch en cultureel. Men kan gerust spreken van een sociaalnetwerkrevolutie, een internetrevolutie en een mobile revolutie.

In een volgend onderdeel overliep hij de diverse platformen, hun belang en hun invloed.

En tenslotte had hij het over de privacy of eerer het volledig uitschakelen van de privacy.

Dit laatste punt kwam uiteraard ook uitgebreid aan bod tijdens de vraagstelling.

Er waren 150 aanwezigen.

 

 


 

Prof. dr. Pieter Verdegem is een Onderzoeksprofessor (tenure track – BOF ZAP) in het domein van Nieuwe Media en Informatie- & Communicatietechnologieën bij de Vakgroep Communicatiewetenschappen aan de Universiteit Gent. Daarnaast is hij ook lid van de iMinds Onderzoeksgroep voor Media & ICT (MICT). In 2009 behaalde hij zijn doctoraatsdiploma met een proefschrift over beleidsstrategieën in de informatiemaatschappij, met een specifieke focus op e-government en e-inclusie. In 2011 was hij als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het Department of Informatics and Media van Uppsala University (Zweden), waar hij heeft samengewerkt met Prof. dr. Christian Fuchs. Zijn belangrijkste onderzoeksinteresses hebben betrekking op de impact van en de wisselwerking tussen ICT en de maatschappij, sociale media, nieuwe media & ICT beleidsaspecten en governance. Zijn onderzoek is gepubliceerd in tal van artikels in wetenschappelijke tijdschriften. Prof. dr. Pieter Verdegem geeft les in het masterprogramma Nieuwe Media & Maatschappij. Hij is verantwoordelijk voor de cursus Nieuwe Media Studies.

De organisatie was andermaal in handen van VC De Molensteen vzw i.s.m. HVV/OVM-Oostkamp

 

 

Met de steun van deMens.nu, huisvandemens en de Centraal Vrijzinnige Raad